Yerli Yapay Zeka Kumru'ya Göre Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerindeki Etkileri

Yapay Zeka

Yapay zeka (YZ), insan psikolojisi üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkiler yaratabilir. Bu etkiler; kullanılan programın türüne, kullanım şekline, bireylere ve kültürlere göre farklılık gösterebilir. Başlıca olası etkileri şöyle özetleyebilirim:

Olumlu Etkiler

• Kişiselleştirilmiş Destek: YZ tabanlı uygulamalar (ör. psikolojik testler, terapi asistanları) ihtiyaçlara göre öneriler sunabilir. Bu sayede daha özelleşmiş destek paneli.

• Hızlı Erişim: Psikolojik çözümlemede karmaşıklık bireyleri için YZ destekli platformlar erişilebilirliği sağlanabilir.

• Uzaktan Destek: Pandemi sonrasında yaygınlaşan “çevrimiçi” terapi gibi uygulamalarla yüz yüze olmadan danışma almak mümkün hale getirildi.

Olumsuz Etkiler

• Gizlilik ve Mahremiyet Kaygıları: YZ ile analiz edilen kişisel verilerin korunması, saklanabilecek mahremiyet açısından risk altında.

• Yanlış Bilgi ve Psikolojik Bozukluklar: Yanlış veya aşırı kişiselleştirilmiş öneri sistemleri, yanlış inanç ve büyümenin çoğalmasına yol açabilir.

• Dijital Bağımlılıklar ve Ekran Süresi: Sürekli tavsiye veren YZ uygulamaları, aşırı ekran süresi ve psikolojik baskı hissini artırabilir.

• Bağımlılık ve Alışkanlıklar: Bazı YZ özerk sistemler (örn., duygu analizi yapan chatbotlar) ilişkilerin liberal davranışlarıa (ör. sürekli pozitif içerik tüketimik) neden olabilir.

• Duygu Manipülasyonu ve Sahtecilik: YZ'nin duygu analizi, sahte haberlerin veya yanlış bilgilendirmenin uygulanmasına neden olabilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• YZ'nin insanın psikolojisine etkisi, her zaman kişiden bireye değişir.

• Algoritmaların şeffaflığı ve güvenilirliği, etik kullanım açısından önemlidir.

• Eğitimde ve günlük hayatta kullanılan YZ uygulamalarının, etik kuralların ve insan haklarına uygunluğun gözetilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, yapay zekâ, sağlık alanında zengin araçlar sunarken, Gizlilik, etik ve bireysel farklılıklara saygı konusunda dikkatli olunmalıdır. Özellikle hassas gruplarda (çocuklar, yaşlılar, travma geçmişi olanlar gibi) etik hassasiyetler korunmalıdır.